Matura to kluczowy egzamin w życiu ucznia. Otwiera drogę na wymarzone studia. Krążą mity o nauczycielach blokujących dostęp do matury. Czy nauczyciel ma takie prawo? Wyjaśniamy przepisy i Twoje możliwości działania.
Matura – brama do przyszłości. Czy jest obowiązkowa?
Matura to egzamin kończący szkołę średnią. Nazywamy ją też egzaminem dojrzałości. Przystąpienie do matury nie jest obowiązkowe. Wielu uczniów decyduje się ją zdawać. Zdanie matury jest niezbędne. Umożliwia kontynuowanie nauki na studiach wyższych. Dobrze zdana matura pomaga dostać się na dobre uczelnie.
Czy matura jest obowiązkowa dla każdego absolwenta?
Nie, przystąpienie do matury nie jest obowiązkowe. Jest jednak niezbędne do podjęcia studiów.
„Niedopuszczenie do matury” – co na to prawo oświatowe?
W polskim prawie oświatowym nie istnieje pojęcie „niedopuszczenia do matury”. Nie ma formalnego mechanizmu blokowania ucznia przez nauczyciela. Nauczyciel nie może bezpośrednio wpłynąć na decyzję. Nie może Cię po prostu „nie dopuścić” do egzaminu. Według Akademii Prawa.com polskie prawo nie zna takiej procedury. To ważna informacja dla każdego ucznia.
Czy nauczyciel może formalnie zablokować mi przystąpienie do matury?
Nie, polskie prawo oświatowe nie przewiduje takiego mechanizmu. Nauczyciel nie ma prawa Cię „nie dopuścić” do matury.
Kiedy faktycznie nie przystąpisz do matury? Warunki formalne
Jedyną przeszkodą w przystąpieniu do matury jest brak świadectwa ukończenia szkoły średniej. Aby otrzymać świadectwo, musisz mieć pozytywne oceny. Dotyczy to wszystkich przedmiotów nauczanych w ostatniej klasie. Ocena niedostateczna (jedynka) uniemożliwia uzyskanie świadectwa. Tym samym blokuje możliwość przystąpienia do matury. Uczeń może też nie podejść do matury, jeśli jest nieklasyfikowany. Nieklasyfikowanie oznacza brak podstaw do wystawienia oceny. Kluczowe dla matury jest ukończenie szkoły.
Czy brak pozytywnych ocen uniemożliwia przystąpienie do matury?
Tak, aby przystąpić do matury, musisz uzyskać świadectwo ukończenia szkoły, co wymaga pozytywnych ocen ze wszystkich przedmiotów.
Czy mogę być nieklasyfikowany z przedmiotu?
Tak, w określonych przypadkach uczeń może zostać nieklasyfikowany. Uczniowie mogą nie podejść do matury, jeśli są nieklasyfikowani z danego przedmiotu.
Czy nauczyciel może zaniżać oceny lub grozić „jedynką”?
Nauczyciele nie mogą wystawiać ocen według własnego uznania. Ocena powinna odzwierciedlać osiągnięcia ucznia. Powinna być oparta na spełnieniu konkretnych wymagań edukacyjnych. Grożenie uczniowi „jedynką” jest nielegalne. Nauczyciel nie ma prawa grozić niedopuszczeniem do matury. Niektórzy nauczyciele próbują wpłynąć na uczniów. Grożą „jedynką”, jeśli uczeń nie zrezygnuje ze zdawania przedmiotu. Taka sytuacja jest niedopuszczalna. Ocena z przedmiotu nie może być przedmiotem umowy. Próbne matury nie są podstawą do wystawienia oceny rocznej. Frekwencja poniżej 50% również nie jest automatyczną podstawą do nieklasyfikowania.
„Działanie nauczyciela grożącego wystawieniem ocen niedostatecznych jest NIELEGALNE.”
„Nie jest więc możliwe swobodne dryfowanie ucznia pomiędzy oceną negatywną (niedostateczną) a pozytywną (dopuszczającą i wyższą), uzależnioną od tego, czy uczeń podejdzie do matury.”
„Jeśli tak się dzieje, to mamy do czynienia z łamaniem prawa.”
Czy nauczyciel może grozić mi negatywną oceną, aby wpłynąć na moją decyzję o wyborze przedmiotu na maturze?
Nie, takie groźby są nielegalne. Ocena powinna zależeć tylko od Twoich osiągnięć edukacyjnych.
Co zrobić, gdy nauczyciel łamie prawo? Twoje kroki
Jeśli nauczyciel niesłusznie postawił Ci ocenę niedostateczną lub grozi niedopuszczeniem, nie załamuj rąk. Masz swoje prawa. Zbieraj dowody na nieprawidłowości. Porozmawiaj z wychowawcą klasy. Możesz też skonsultować się z pedagogiem szkolnym. Złóż pisemną skargę do dyrektora szkoły. Masz prawo odwołać się od rocznej oceny klasyfikacyjnej. Zrób to najpóźniej do dwóch dni roboczych od zakończenia roku szkolnego. Jeśli działania w szkole nie przyniosą skutku, skontaktuj się z Kuratorium Oświaty. Kuratorium nadzoruje przestrzeganie prawa oświatowego. Możesz również szukać pomocy prawnej. Interweniowanie rodziców może być pomocne.
- Zachowaj spokój i zbierz dowody.
- Porozmawiaj z wychowawcą lub pedagogiem szkolnym.
- Złóż pisemną skargę do dyrektora szkoły.
- Odwołaj się od rocznej oceny klasyfikacyjnej.
- Skontaktuj się z Kuratorium Oświaty.
- Poszukaj pomocy prawnej.
Procedura odwołania od oceny rocznej ma konkretny termin.
| Krok | Działanie | Termin |
|---|---|---|
| 1 | Złożenie odwołania do dyrektora szkoły | Do 2 dni roboczych od zakończenia roku szkolnego |
| 2 | Postępowanie dyrektora | Zgodnie z przepisami |
Gdzie zgłosić nielegalne działania nauczyciela dotyczące matury?
Nielegalne praktyki należy zgłaszać do Kuratorium Oświaty. Wcześniej warto porozmawiać z dyrektorem szkoły.
Kto jest zwolniony z matury?
Nie wszyscy uczniowie muszą przystępować do matury. Istnieje grupa osób zwolnionych z egzaminu. Są to laureaci i finaliści ogólnopolskich olimpiad przedmiotowych. Zwolnienie dotyczy przedmiotu, z którego uczeń uzyskał tytuł laureata lub finalisty. Na świadectwie ukończenia szkoły otrzymują z tego przedmiotu najwyższy wynik. Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) potwierdza te zasady. To forma nagrody za wybitne osiągnięcia.
„Laureaci i finaliści olimpiad przedmiotowych dla szkół ponadpodstawowych, którzy wzięli udział w olimpiadzie w szkole ponadpodstawowej, są zwolnieni z egzaminu maturalnego z danego przedmiotu.”
Czy laureaci olimpiad muszą zdawać maturę z wygranego przedmiotu?
Nie, laureaci i finaliści olimpiad przedmiotowych są zwolnieni z egzaminu maturalnego z danego przedmiotu.
Co, jeśli opuścisz maturę lub jej nie zdasz?
Nieobecność na maturze ma swoje konsekwencje. Jeśli nie przystąpisz do egzaminu bez uzasadnionej przyczyny, możesz go poprawić dopiero za rok. Jeśli nieobecność wynika z przyczyn losowych, masz szansę. Możesz przystąpić do egzaminu w dodatkowym terminie. Nagłe zdarzenia losowe uprawniają do tego. Choroba jest taką przyczyną. Wymaga przedstawienia zwolnienia lekarskiego. W przypadku uzasadnionej nieobecności złóż podanie do dyrektora szkoły. Niezdana matura to nie koniec świata. Możesz ją poprawić w kolejnych sesjach egzaminacyjnych. Warto walczyć o swój wynik i przyszłość.
- Złóż podanie do dyrektora szkoły w przypadku uzasadnionej nieobecności.
- Nie załamuj rąk w przypadku niezdania matury.
Wymagania i terminy matury 2025
Matura 2025 rozpocznie się 5 maja 2025 roku. Egzaminy ustne zaplanowano od 9 do 24 maja. Egzamin pisemny z języka polskiego odbędzie się 5 maja o godzinie 9:00. Matematyka pisemna jest 6 maja o 9:00. Język obcy nowożytny pisemny zaplanowano na 7 maja o 9:00. Egzamin z języka mniejszości narodowych odbędzie się 15 maja o 14:00. Wymagania egzaminacyjne na rok 2025 opierają się na wymaganiach z lat 2023 i 2024. Te wymagania opracowały zespoły ekspertów. Uwzględniają one specyfikę kształcenia po pandemii. Dyrektor szkoły musi zgłosić szkołę do okręgowej komisji egzaminacyjnej do 31 sierpnia. Szczegółowe warunki egzaminu określa Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z 26 lutego 2021 r. w sprawie egzaminu maturalnego.
Czas trwania egzaminów pisemnych:
| Przedmiot | Poziom | Czas trwania |
|---|---|---|
| Język polski | Obowiązkowy | 240 minut |
| Język polski | Dodatkowy | 210 minut |
| Język obcy nowożytny | Obowiązkowy | 120 minut |
| Język obcy nowożytny | Dodatkowy rozszerzony | 150 minut |
| Język obcy nowożytny | Dodatkowy dwujęzyczny | 180 minut |
Ostateczna decyzja o przedmiotach zdawanych na maturze w 2024 roku musiała zapaść do 7 lutego 2024 roku. Absolwent musi zdać obowiązkowo dwa egzaminy ustne. Musi też zdać cztery egzaminy pisemne.
Kiedy odbędzie się matura pisemna z języka polskiego w 2025 roku?
Egzamin pisemny z języka polskiego w 2025 roku odbędzie się 5 maja o godzinie 9:00.
Ile egzaminów ustnych i pisemnych jest obowiązkowych na maturze?
Absolwent musi obowiązkowo zdać dwa egzaminy ustne i cztery egzaminy pisemne.
Zobacz także:
- Matura 2025: Jak ją zdać i co musisz wiedzieć?
- Czy można nie zdać do następnej klasy? Wszystko o ocenach, promocji i powtarzaniu roku
- Co zrobić, gdy nauczyciel nie sprawdził sprawdzianu przez dwa tygodnie?
- Za co nauczyciel nie może stawiać jedynki?
- Ile czasu ma nauczyciel na wpisanie oceny do dziennika
